SosyalMedya Takip İçin!FACEBOOK TAKİP :https://www.facebook.com/Tiyatro-D%C3FACEBOOK TAKİP : Haluk Seyit Tde ÖğretmeniTWİTTER : https://twitter.com/Halu CumhuriyetDönemi Edebiyatı. Kurtuluş Savaşı’ndan sonra ulusal egemenliğe da­yalı, demokratik ve laik bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyeti kurulur. Türk ulusunu çağdaş uygarlık düzeyine yükseltmek için her alanda köklü değişiklikler yapılır. Çağ dışı kalmış kurumların yerine çağa uygun yep­yeni kurumlar 2106.2011 21:29. cumhuriyet dönemi edebiyatı, türk edebiyatı tarihi nin zengin ve dinamik bir devresidir. bu dönemde başta şiir olmak üzere, roman - hikâye ve tiyatro türlerinde çok sayıda eser yazılmıştır. bu türlerin yanı sıra, deneme, eleştiri, hatıra, biyografi gibi türlerin büyük bir gelişme gösterdiğini görürüz. Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı Genel Özellikleri. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı 1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla başlar. Cumhuriyetin ilanıyla birlikte toplumsal yaşam ve yönetim biçimindeki değişimler edebiyata doğrudan yansımıştır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında roman yazarlarının büyük bir çoğunluğu birinci 7Şubat 1907'de İstanbul'da doğdu, 10 Temmuz 1992'de aynı yerde öldü. Birinci Dünya Savaşı'nda babası ölünce annesi tarafından okutuldu, 1933'te İ. Ü. Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. 1933-45 arası Kayseri ve Ankara Atatürk liselerinde ve Ankara Devlet Konservatuvarı'nda edebiyat öğretmenliği, 1945-50 arası Türkiye Ansiklopedisi bürosunda edebiyat sekreterliği yaptı. JzZ4s. CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERi,CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYAT,CUMHURİYET EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERİ, CUMHURİYET DÖNEMİ EDEBİYATI, CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ ÖZELLİKLERİ CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERİ Yazı diliyle konuşma dili arasındaki fark ortadan kalkmış dildeki sadeleşme çalışmaları aralıksız olarak sürmüştür. Edebiyatımız bu dönemde toplumcu bir karakter kazanmış gerçekçi bir anlayış güdülmüştür. Cumhuriyet dönemi eserlerinde öz Türkçecilik anlayışının da etkisiyle genel olarak açık ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır Aruz ölçüsü bırakılmıştır. Serbest ölçü ve hece ölçüsü kullanılmıştır. Dilde sadeleşme hareketi başarıya ulaşmış ve İstanbul Türkçesi esas alınmaya başlanmıştır. Anadolu, doğal güzellikleri, insanı, sosyal hayatı ve folkloruyla edebi eserlere yansımış, Türk tarihi ve Atatürk'le ilgili konular ağırlık kazanmış, 1940'lı yıllardan sonra ise bireysel duygu ve sorunlar da ele alınmıştır. Dünyaya açılma ve çağdaşlaşma çabaları edebiyatı da etkilemiş; Dünya edebiyatı daha yakından takip edilmiştir. Dünya edebiyatıyla kurulan bağlar sonucunda; toplumsal gerçekçilik, varoluşçuluk, dışavurumculuk, gerçeküstücülük, gelecekçilik gibi akımların etkisinde ürünler verilmiştir. İlk yıllarda genellikle Halk edebiyatı nazım şekilleri ve hece ölçüsü kullanılmış; 1940'lı yıllardan sonra ise serbest şiir yaygınlaşmış, aruzu sürdürenler oldukça azalmıştır. Roman ve hikâyelerde toplumsal ve kültürel farklılıklar, ülke ve toplum sorunları, Kurtuluş Savaşı, eski-yeni çatışması, köy ve kasaba insanın çelişkileri, tarihi konular, yanlış Batılılaşma konuları ağırlıkla işlenmiştir. Tiyatro, yeni Cumhuriyetin ilkelerini halka aktarmada bir araç olarak hızla yaygınlaşmaya başlamıştır; çocuk tiyatrosu çalışmaları yapılmış, kadınlar sahnede daha çok yer almaya başlamış, Devlet Konservatuarı açılmıştır. Deneme, eleştiri, edebiyat tarihi alanlarında Cumhuriyet döneminde büyük ilerlemeler kaydedilmiş, önemli eserler verilmiştir. Edebiyatımız İstanbul aydınlarının tekelinden kurtulmaya başlanmıştır. Anadolu'dan aydın yetişmeye başlamıştır. Bazı yazar ve şairler ferdî duygula­rı işlemişlerdir. Bazı yazar ve şairler de sosyal ko­nulara ağırlık vermişlerdir. Şiir, roman, hikaye ve tiyatro gibi türlerde önemli gelişmeler olmuştur. Uluslararası düzeyde sanatçı yetişmiştir. Bu dönemden itibaren farklı edebi topluluklar ortaya çıkmaya başlamıştır. Genelde Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı için, önceki dönemlerin edebi­yatları Tanzimat, Servet-i Fünûn, Fecr-i Âtî, Millî Edebiyat... gibi Batı'ya yönel­diğini, yeni edebiyat akımlarından etkilen­diğini, önceki dönemlere göre daha hare­ketli olduğunu, deneme ve günlük türle­rinin gelişme gösterdiğini, edebiyatçı ve eser sayısının arttığını söyleyebiliriz. CUMHURİYET DÖNEMİ EDEBİYATININ ÖZELLİKLERİ Her dönemde olduğu gibi Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında da siyasi amaçlı ideolojilerin etkisi hissedilir. Share Me Tweet Share Share Share Share Cumhuriyet dönemi edebiyatı, Millî Edebiyat’tan kesin hatlarla ayrılamamaktadır, çünkü Millî Edebiyat devri sanatçıları, Cumhuriyet’in ilk yıllarında en önemli eserlerini vermişlerdir. Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip, Reşat Nuri, Refik Halit ve daha birçoğu Cumhuriyet’in ilk 50 yılına damgalarını vurmuşlardır. Cumhuriyet’in ilanını takiben hızlı bir şekilde yapılan dil ve harf devrimleriyle Latin harflerine dayalı yeni alfabenin kabulü ve dilde özleşme, 1920’li yıllarda başlayan ve hâlen devam eden bir edebiyat döneminin başlangıcı olarak kabul ÖzellikleriCumhuriyet Dönemi Edebiyatının temelinde İstiklal Savaşı ve Atatürk devrimleri vardır. Şiirler, romanlar, hikâyeler bu iki konu ile doğrudan ya da dolaylı olarak bağlantılıdır. Millî duygu ve heyecan geliştirmeye yönelik bu çabalar Millî edebiyatın bir devamı edebiyatla başlayan halka inme, Anadolu’yu tanıma çabası bu dönemin edebiyatında ana ilkelerden olmuş, Türk halkının her kesimi edebiyata girmiştir. Artık edebiyat İstanbul’un sınırlarını tamamen aşmıştır. Romanda ve öyküde toplum sorunları, gözleme dayanan bir gerçekle kurulan devlet ile yapılan bazı devrimleri halka tanıtmak ve benimsetmek görevi Cumhuriyet dönemi sanatçılarına düşmüştü. Sanatçı, siyaset ile halk arasında bir köprü olmuş, devrimleri yorumlamış, açıklamış ve dil ve eski dil tartışmaları Cumhuriyet ile noktalanmış, siyasi güç, olayı tekeline almış ve Türk Dil Kurumu’nu kurarak dilde geri dönülmez bir yenileşme yoluna önce sadece sempati duyulan Türk Halk sanatları ve halkbilimi ön plana alınmış, öncekilerin küçümsediği Karacaoğlan’ın, Yunus’un tarzı örnek alınmıştır. Artık harf benzerliği de kurulan Batı edebiyatı daha yakından takip edilmiştir. Türk edebiyatı, Batı edebiyatının yeniliklerini, akımlarını uygulamaya Döneminde Roman ve Öykü Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı Türkiye’nin gerçeklerine gittikçe genişleyen ölçüde Yurdun bütün bölgelerinde kentlerdeki, köylerdeki yaşamı ve insan ilişkilerini, yurtdışına göçen işçileri ele Her sınıftan, her yaşam biçiminden gelen kahramanları canlandırdı. Onları kuşatan toplumsal bozuklukların giderilmesi için öneriler Dil devrimi, edebiyatı yakından etkiledi. Türetilen ya da canlandırılan sözcükler yanında bölge ağızlarından sözcükler ve anlatım biçimleri de edebiyata Halk söyleyişleri, anlatımı kadar dünya edebiyatlarından türlü eğilimlerden, deneylerden izlenimler Cumhuriyet’in kuruluşunu ele alan eserler Kadri yakın tarihte oluşan, kendi tanık olduğu olaylara dayanarak toplumdaki değişmeleri, siyasal yaşamdaki çalkantıları, çatışmaları ele alan romanlar yazdı. En etkili romanı ise köylü ve aydın çelişkisini anlatan Yaban 1932 ilk 10 yılında Kurtuluş Savaşı’na katılan halk ve aydınlar, yeni döneme ayak uydurmaya çalışan çıkarcılar ve işbirlikçiler, batı uygarlığı karşısında geleneksel ahlakın ve yerleşik değerlerin tartışılması, toplumdaki değişmelerin, batılılaşmayı yanlış anlamanın yıkıcı etkileri gibi toplumsal konulara bireysel sorunlar, ruhçözüm deneyleri Şevket Esendal’ın Ayaşlı ve Kiracıları 1934 romanı başkent Ankara’nın Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki yaşamını tutkunu olan Sait Faik, kendi yaşadığı Burgaz Adası’nın Rum balıkçılarını, kentin küçük insanlarını geniş bir insan sevgisiyle yandan üretim biçimine, üretim biçiminde değişmenin yaşamı nasıl etkilediğine dikkati çeken ilk yapıt Sadri Ertem’in Çıkrıklar Durunca 1931 adlı köy Ali, Kuyucaklı Yusuf romanıyla 20 yıl kadar sonra gelişecek köy romancılığına öncülük etti. Köylüleri, düşkün kadınları, toplumsal sınıflar arasındaki çelişkileri ele alan öyküler kaleme Döneminde Şiir Şiirde, Millî Edebiyat akımından hece veznini devralan kuşak Kemalettin Kamu, Ömer Bedrettin Uşaklı vs küçük duyarlılıkları, doğa ve yurt güzelliklerini konu yetkinliğine, arı şiire yönelen çalışmalar folklordan Ahmet Kutsi Tecer, tarihin yanı sıra psikolojiden Ahmet Hamdi Tanpınar Ahmet Muhip Dıranas ya da günlük yaşamdan sahnelere, yaygın izlenimlere, duyarlığa Cahit Sıtkı Tarancı veznini kullanmada ulaşılan ustalığa yeni kalıplar, duraksız uygulamalar A. M. Dıranas, C. S. Tarancı iç dünyasına yönelik araştırmalar, gizemci düşünceler dile getirildi Necip Fazıl Kısakürek.Nâzım Hikmet’ın vezni, geleneksel kalıpları kıran şiiri, biçimsel özellikleri kadar politik görüşe bağlı içeriğiyle de yenilik oluşturdu. Bu yenilikçi şiir zamanla halk şiirinden, divan şiirinden, hatta çağdaşı Garip şiirinden etkiler aldı öykünün olanaklarından yararlanıldı, yerel ve evrensel değerlerle hareketinin temsilcileri Orhan Veli Kanık, Melih Cevdet, Oktay Rıfat şiirde süregelen aşırı duyarlığa, şairaneliğe karşı çıktılar, vezinsiz şiiri Dönemi Edebiyat Akımları1. Beş Hececiler2. Millî Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şiir3. Yedi Meşaleciler4. Garip hareketi Birinci Yeni5. Serbest nazım ve toplumcu şiir6. İkinci Yeniler7. İkinci Yeni sonrası toplumcu şiir8. Hisarcılar Next Post Genel Çözümlü Paragraf Soru BankasıCum Eki 9 , 2020Bu kitap, TYT-KPSS ve ALES sınavlarına hazırlanan adayların üst düzeydeki paragraf sorularını bilinçli çözmelerini sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. Her paragraf sorusunun ayrıntılı çözümleri yapılmış ve adayların paragraf sorularını çözmek için uygulayacakları stratejiler gösterilmiştir. Konu başlıkları altında özet bilgiler verilerek “paragraf” kavramı tüm yönleriyle tanıtılmıştır. Kitabımız ÖSYM’nin yeni tip soru anlayışına uygun […] Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın oluşumunda Cumhuriyet'in ilan edilmesinden sonra gerçekleştirilen siyasi, kültürel ve toplumsal gelişme ve değişimlerin çok büyük etkisi olur. Cumhuriyet'in kurulmasıyla Türk toplum hayatında da yeni bir safhaya geçilir ve edebiyatımızda yeni bir dönem açılır. Cumhuriyet Dönemi edebiyatımıza, Kurtuluş Savaşı, Atatürk ilke, inkılap ve devrimleri, özellikle de harf inkılabı damgasını vurur. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'yla birlikte Türk dili üzerindeki tartışmalar bilimsel bir sonuca ulaşır. İstanbul'un dışında da şair ve yazarlarımız yetişmeye başlar. Böylece önceleri seçkin bir çevrenin yer edindiği edebiyatımıza halk ve Anadolu insanı, köylüsü yer edinmeye başlar. Milli Edebiyat'la başlayan Anadolu ve halka yöneliş Cumhuriyet Dönemi ile birlikte kökleşir. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın Genel Özellikleri Roman, öykü, tiyatro ve düşünce yazıları en çok kullanılan düzyazı türleri olur. "Deneme" türü önemli gelişme gösterir. Dilde sadeleşme çabaları olumlu netice verir. "İstanbul Türkçesi" esas alınmaya başlanır. Yazı ve konuşma dili arasındaki fark ortadan kalkar. Türk şiirinde biçim ve içerik yönünden büyük değişiklikler olur. Aruz ölçüsünün yerini hece ölçüsü ve serbest ölçü alır. Serbest ölçü özellikle ön plana çıkar. Şiirlerde günlük konuşma dilinden faydalanılır. Şiirde halk kaynaklarına yönelme, ulusçuluk bilincini güçlendirme, Anadolu ve Türk tarihi önemli yer edinmeye başlar. 1930'lu yıllardan sonra toplumcu-gerçekçi roman akımının doğması Anadolu'nun çeşitli yörelerinde yaşayan halkın yaşamı, sorunları şiire yansıtılır. 1940'lı yıllardan sonra bireysel sorunlar ve duygular da eserlerde yer edinmeye başlar. Eleştiri ve edebiyat tarihi çalışmaları daha sağlam bir bilimsel temele oturtulur. Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı'yla; Yedi Meşaleciler, Birinci Yeniciler Garipçiler, Maviciler, İkinci Yeniciler, Toplumsal Gerçekçiler gibi yeni akım ve topluluklar ortaya çıkar. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nı akım, fikir ve sanatçılarıyla şöyle şematize edebiliriz. A. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda Şiir 1. Öz Saf Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir Paul Valery'nin şiirde dilin her şeyin üstünde tutan görüşünden yola çıkılarak bazı şairlerimizde görülen ortak zevk ve anlayıştır. Bu anlayışın temsilcileri için önemli olan iyi ve aynı zamanda güzel olan şiir yazmaktır. Öz şiiri savunanlar, kendilerini her türlü fikir eğilimlerinin dışında tutarak sadece "estetizm" kavramına yoğunlaşmışlardır. Bu eğilim, Ahmet Haşim'in "Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar" isimli makalesiyle başlar. Şiirde sembolizm ve empresyonizm akımının etkisindedirler. Şiiri bir biçim sorunu olarak ele alırlar. Şiir dilini her şeyden üstün görürler. "Şiirde duyulmak, hissedilmek anlaşılmaktan daha önemlidir." ilkesini benimserler. Dilde sadeleşme esas alınır. Edebi sanatlar, imge, iç ahenk, redif, kafiye, ritm gibi unsurlar çok fazla önemsenir. "Dize" en değerli şey olarak kabul görür. Anlam derinliği ve gizemsel yaklaşım esas alındığı için temalar sıradan bir okurun anlamayacağı şekildedir. Şiirde güzelliğe ancak çalışmak ve emekle ulaşılır, görüşü hâkimdir. Ruh, bireysellik, ölüm, yalnızlık gibi konular en fazla işlenen konular arasında yer alır. "Sanat, sanat içindir." anlayışı doğrultusunda eserler oluşturulur. Temsilcileri Ahmet Haşim Necip Fazıl Kısakürek Yahya Kemal Beyatlı Ahmet Hamdi Tanpınar Cahit Sıtkı Tarancı Ahmet Muhip Dranas Asaf Halet Çelebi Özdemir Asaf ve Yedi Meşaleciler 2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir Serbest nazım, ölçü ve uyağa bağlı olmayan dizelerdeki hece sayısı farklı olan şiirlere denir. Toplumcu gerçekçi şiir, serbest nazmın özelliklerini esas alır. Toplumcu şiirin arka planında ideolojik olarak materyalist, Sosyalist ve Marksist dünya görüşü vardır. İnsan, toplum ve onun iletişim ilişkileri toplumcu şiirin ana eksenini oluşturur. Serbest nazım ve toplumcu gerçekçi anlayışta şiirler, toplumsal kaygı esas alınarak yazılır. Geniş bir hedef kitleye seslenme ve onların sözcülüğünü yapma amaçlanır. Dil, alıcıyı harekete geçirme işleviyle kullanılır. Hitabetvari söyleyiş tarzı ön plana çıkar. İçerik, her zaman için biçimin önünde yer alır. Fütürizm gelecekçilik akımından etkilenirler. Emek, sömürü, isyan, baskı, halkçılık gibi konular işlenir. "Toplum" merkezli bir şiir anlayışı olduğundan bu şiirde "Sanat toplum içindir" anlayışı esastır. Sanatçılar, sanatın değişen sanayi toplumuna ayak uydurması gerektiğini şiirde makine sesleri, fabrikanın gürültü ve işleyişi duyulmalıdır, tarzını savunurlar. Toplumcu gerçekçiler sanatı, her türlü dinsel ve töresel bağdan kopuk bireysel varoluş biçimi olarak algılamayı savunurlar. Temsilcileri Nazım Hikmet Ran Rıfat Ilgaz Ercüment Behzat Lav Hasan İzettin Dinamo 3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir Memleketçiler Kurtuluş Savaşı'nın etkilerinin sürdüğü dönemde ortaya çıkan dünyadaki milliyetçilik akımından etkilenen şiir anlayışıdır. Memleketçiler, Türkçeye büyük bir önem atfederler. Yabancı sözcükler yerine mümkün olduğu kadar bu sözcüklerin Türkçe karşılıklarını kullanırlar. Şiirde hece ölçüsünü esas alırlar. Halk Edebiyatı nazım biçimlerinden faydalanma yoluna giderler. Ağırlıklı olarak epik ve didaktik şiirleri işlerler. Anadolu'yu yeniden keşfetme çabasına girerek memleket meselelerine eğilirler. Folkloru tanıtma çabası içerisine girerler. Bireyler üzerinden aslında toplumun gerçeklerini, eğilimlerini yansıtırlar. Bu dönem şairlerinin üzerinde Faruk Nafiz Çamlıbel'in özellikle de "Sanat" şiirinin önemli bir etkisi vardır. Temsilcileri Ahmet Kutsi Tecer Ömer Bedrettin Uşaklı Kemalettin Kamu Halide Nusret Zorlutuna Necmettin Halil Onan Arif Nihat Asya Orhan Şaik Gökyay Zeki Ömer Defne Behçet Kemal Çağlar Hüseyin Nihal Atsız Şükufe Nihal Başar Ali Mümtaz Arolat 4. Birinci Yeni Garipçiler Orhan Veli Kanık, Oktay Rıfat Horozcu, Melih Cevdet Anday'ın 1941'de "Garip" ismini verdikleri ortak şiir kitabıyla başlattıkları akımdır. Garip akımı, şiirde var olan aşırı duygusallığa, şairaneliğe, basmakalıp söyleyişe bir başkaldırıdır. Garipçiler, şiir ve edebiyat hakkındaki görüşlerini kitabın ön söz kısmında açıklarlar. Şiirde ölçü ve uyağı gereksiz görüp geleneksel şiir anlayışına tepki gösterirler. Şairaneliği, söz sanatlarını, süslü anlatımı, mecazlı söyleyişi dışlarlar. Şiirde sıradan insanları işlerler. Şiirde her şeyin konu olarak yer alması gerektiğini savunurlar. İşlenecek konuların o güne kadar işlenmemiş konular olmasına gayret gösterirler. Şiirde o zamana kadar kullanılmayan bazı sözcükleri kullanırlar. Konuşma diliyle halk ağzının şiirde yer alması gerektiğini savunurlar. Nükteli, esprili bir dil ve üsluba sahiptirler. Akıl, anlam ve somut gözlemin; hayal, ilham ve duygunun yerine geçmesi gerektiğini savunurlar. Halk deyişlerinden yararlanırlar. Toplumsal yergiyi oldukça önemserler. Yaşama sevinçlerini fazlaca şiire yansıtırlar. Şiirde, serbest ölçüyü savunurlar. Musiki ve resmi şiirden atarlar. Sürrealizm akımının etkisinde kalırlar. Temsilcileri Orhan Veli Kanık Oktay Rıfat Horozcu Melih Cevdet Anday 5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler Garip Hareketi'nin etkisinin sürdüğü yıllarda, şiiri onlar kadar bayağılaştırmak istemeyen kişilerin oluşturduğu bir şiir anlayışıdır. Kendine özgü bir şiir tarzı oluşturarak lirizmle birlikte yenilikçi ruhu devam ettirirler. Temsilcileri Fazıl Hüsnü Dağlarca Behçet Necatigil Cahit Külebi Bedri Rahmi Eyüboğlu Hilmi Yavuz Sabahattin Kudret Aksal Ceyhun Atuf Kansu Ümit Yaşar Oğuzcan Ahmet Arif Özdemir Asaf Neyzen Tevfik Kolaylı 6. Maviciler 1952'de Ankara'da çıkarılmaya başlanan "Mavi" isimli dergide bir araya gelen gençlerin oluşturduğu bir gruptur. Garip Akımı'na ve Orhan Veli'ye karşı çıkarlar. Kendilerini, Halk Edebiyatına yakın gördükleri kadar Divan Edebiyatı'ndan uzak görürler. Şairane bir sanat anlayışını temsil ederler. Toplumsal gerçekçilik anlayışını benimserler. Anadolu'yu her açıdan eserlerinde anlatmak isterler. Şiirlerin basit olamayacağını aksine şiirlerin samimi, derinlikli ve bol benzetmeli olması gerektiği fikrini savunurlar. Temsilcileri Atilla İlhan Ferit Edgü Demir Özlü Ece Ayhan Tahsin Yücel Orhan Duru 7. Hisarcılar 16 Mart 1950'de çıkarılmaya başlanan "Hisar" adlı fikir ve sanat dergisinin etrafında bir araya gelen sanatçıların oluşturduğu topluluktur. Garip akımına bir tepki niteliğindedir. Halk Edebiyatı'na bağlıdırlar. Milli ve manevi değerlere bağlı kalmaya özen gösterirler. Doğa sevgisi, aşk, yurt sevgisi ve kahramanlık konularını eserlerinde kaleme alırlar. Sanatçının dilinin yaşayan dil olması gerektiğini savunup herkesin bu dili anlaması gerektiği görüşünü savunurlar. Hisarcılar, ölçü ve kafiyeye ayrı bir önem atfederler. Sanatçının bağımsız ve ulusal olması gerektiği fikrini savunurlar. Temsilcileri Munis Faik Ozansoy Mehmet Çınarlı İlhan Geçer Mustafa Necati Karaer Nevzat Yalçın Bahattin Karakoç Gültekin Samanoğlu Bekir Sıtkı Erdoğan Yavuz Bülent Bakiler 8. İkinci Yeni Şiiri "Yeditepe" ve "Pazar Postası" dergileri etrafında bir araya gelen bazı şairlerin oluşturduğu bir akımdır. Garip akımına tepki olarak doğar. İnsanın bilinçaltına inerler. İkini Yeni Şiiri'ni savunanlar insan, doğa ve görünümü yeni bir söyleyişle oluştururlar. Halkın kültür ve folklorundan uzaklaşırlar. Yalnızlık, karamsarlık, bunalım kavramları en fazla işledikleri kavramlar olur. Şiirdeki üslubun konuşma dilinden uzak ve özgün olması gerektiğini savunurlar. Garip akımında görülen sıradanlık ve basitlikten ayrılırlar. Aydın kesimin ve elit tabakanın zevkine hitap ederler. Garip ve yoksulun yerine aydınlara seslenmeyi esas alırlar. Şiirde öyküleyici anlatım yerine kapalı ve soyut anlatımı tercih ederler. Dolayısıyla şiirde konu ve olayı atarlar. Kısacası şiirin öykü olamayacağını savunurlar. Şiirde en önemli öğe olarak "imge"yi hayal gösterirler. Şiirin yoruma açık olması gerektiğini savunurlar. Eserlerinde edebi sanatlara çok fazla başvururlar. Şiirde ahengin; ölçü ve uyakla değil anlatım zenginliği ve musiki esas alınarak sağlanmalıdır, fikrini savunurlar. "Nükte" ve "şaşırtma"dan da uzak dururlar. İkini Yeni'yi savunanlar erdem, ahlaki değerler, gerçek gibi kavramların şiirde amaç olmaması gerektiğini ısrarla belirtirler. İkinci Yeni'de sürrealizm akımı gerçeküstücülük etkili olur. Farklı imge, soyutlama ve çağrışımlarla yeni bir söyleyişi amaçlarlar. Bunu oluşturmak için de duyulmadık yeni kelimeler kullanırlar. Cehennet, üvercinka, aparthan vb. Temsilcileri Cemal Süreya İlhan Berk Ece Ayhan Edip Cansever Turgut Uyar Sezai Karakoç Ülkü Tamer 9. 1960 Sonrası İkinci Yeni Sonrası Toplumcu Şiir 1960 Sonrası Toplumcu Şiir, 1961 anayasasının oluşturduğu ortamın ürünüdür. Bu dönemin temsilcileri şiiri ideolojik bir çizgiye çekip kendilerini toplumun sözcüsü sayarlar. "Yeni Gerçek", "And", "Halkın Dostları", "Militan" gibi dergiler etrafında bir araya gelen şairler, şiirle ilgili düşüncelerini bu dergilerde anlatmaya çalışırlar. Eserlerde bunalım, yalnızlık, problemler yerine; geleceğe duyulan kuvvetli inanç, direnme ve isyan gibi temalar işlenir. Marksist felsefeyi benimseyen toplumcu gerçekçi şairler, çoğunlukla sosyal ve güncel siyaseti işlerler. Şiirlerde sloganı önemli bir unsur olarak ön plana çıkarırlar. Hapis cezası alıp hapse girmek şairler için bir ayrıcalık halini alır. Dönemin şiirinde yerleşik düzene karşı bir başkaldırı görülür. Sanata, ideolojik bir yaklaşım görülür. Estetik, ikinci planda kalır. Kentleşme, kentleşme sorunları, işçi sınıfı, kadın, kadın hakları temaları en çok işlenen konular arasında yer alır. Şiir dili ve anlatımında aşırılıktan kaçınan şairler, yalın, açık ve anlaşılır bir dil kullanmayı tercih ederler. Biçimden çok içeriğe önem verirler. Temsilcileri İsmet Özel Ataol Bahramoğlu Süreyya Berfe Nihat Behram Refik Durbaş Ahmet Oktay 10. 1980 Sonrası Türk Şiiri Bu dönemde siyasi ve sosyal açıdan büyük bir değişim olduğundan ortak özelliklere sahip bir hareket oluşmaz. İnsani duyarlılık ve evrensel değerler şiirde ön plana çıkar. Büyük şehirlerde yaşayan kişilerin şehir ve insana yabancılaşması, teknoloji ile gelenekler arasında bocalamaları eserlerde işlenen en önemli temalar olur. Bu dönemin önemli şahsiyetleri geleneksel birikimin önemine vurgu yapar. İkinci Yeni hareketinin imge anlayışı devam ettirilir. Uzak çağrışımlar yeniden değer kazanmaya başlar. İdeoloji kavramı şiirde öne çıkar. İçerik ikinci planda kalır. Yapı ve söyleyişe çok fazla önem verilir. Şiir, düzyazıya yaklaştırılır. Karmaşık ve bir o kadar da kapalı olan bir anlatım benimsenir. Biçim ve ölçü bakımından halk ve divan şiirine müracaat edilir. Zaman zaman tasavvuftan da faydalanma yoluna gidilir. Temsilcileri Haydar Ergülen Hüseyin Atlansoy Murathan Mungan Küçük İskender Sunay Akın 11. Cumhuriyet Dönemi'nde Halk Şiiri Cumhuriyet Dönemi'nde halk kültürüne çok fazla önem verilir. Özellikle folklor alanıyla ilgili araştırmalar bilimsel bir hüviyete kavuşur. Gelenekselin yanında yeni ve aynı zamanda güncel konulara da yer verilir. Bu dönemde de halk şairleri usta-çırak ilişkisi dâhilinde yetişir. Şairler, şiirlerini saz eşliğinde söylerler. Bazı şairler saz çalma geleneğine uymayıp şiir yazmaya yönelir. Abdürrahim Karakoç gibi. Şairler, bazı şiirlerinde sosyal sorunlarla ilgili halkın bakış açısını yansıtırlar. Divan şiirinin etkisiyle Arapça-Farsça sözcüklerin kullanımı oldukça azalır. Temsilcileri Âşık Veysel Şatıroğlu Âşık Murat Çobanoğlu Âşık Mahzuni Şerif Âşık Şeref Taşlıova Âşık Feymani Abdürrahim Karakoç B. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda Anlatmaya Bağlı Metinler Hikâye-Roman 1. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Sanatçılar Bu anlayışı sürdüren roman ve öykülerde I. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele Dönemi ve akabinde Atatürk ilke ve inkılaplarının Anadolu'ya benimsetilmesi ile ilgili konular ele alınır. Anadolu halkının yaşantısı, yanlış Batılılaşma'dan kaynaklanan ahlak bozuklukları, hurafeler, halk-aydın ilişkisi eserlerde işlenen konular olarak öne çıkar. Bu dönem eserlerinde realizmin etkisi görülür. Hikâyede klasik olay tekniği esas alınır. Milli Edebiyat'ın belkemiğini oluşturan yazarlar bu dönemin de önemli yazarları arasında yer alır. Milli Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren sanatçılar Halide Edip Adıvar Reşat Nuri Güntekin Yakup Kadri Karaosmanoğlu Refik Halit Karay Memduh Şevket Esendal Mithat Cemal Kuntay Nihat Sırri Örik Cevat Şakir Kabaağaçlı Aka Gündüz Emine Işınsu Tezkan 2. Toplumcu Gerçekçi Anlayış ve Toplumcu Gerçekçi Eserlerin Özellikleri Anadolu köy ve kasabalarının sorunlarını anlatan toplumcu-gerçekçi roman ve öykü, 1940'lı yıllardan sonra köyü ve köy insanını merkeze alır. Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun "Yaban" isimli eseri köy gerçekliğini gözler önüne serer. Anadolu, artık İstanbul'da oturup hayal edilerek yazılan bir yer olmaktan çıkar. Anadolu, bizzat gözlemlenerek eserlerde yer edinmeye başlar. 1950'li yıllardan itibaren "köy romanı" sosyalist düşüncenin etkisiyle ideolojik bir cenahta gelişir. Köylerdeki toprak kavgaları, ağa-köylü, zengin-fakir, öğretmen-imam çatışması, kentlere göç ve bunun sonucunda verilen ekmek kavgası eserleri süsler. Hikâye ve romanda ideolojik kurgular yer alır. Köy enstitülerinden mezun olan öğretmen kökenli yazarlar, köy ve köylüyü esas alarak köy edebiyatı hamlesine öncülük ederler. Eserlerde köylü ağzı, konuşma dili, bölgesel şive özellikleri göze çarpar. İşçi sınıfı eserlerde yer almaya başlar. Sanat, amaç değil araç olarak görülür. Yazarın kendi görüşlerini okuyucuya benimsetmesi asıl amaç olur. Bazı yazarlarımızca bazı yöreler özellikle ön plana çıkarılır. Kemal Bilbaşar Doğu Anadolu'yu, Orhan Kemal ve Yaşar Kemal Çukurova bölgesini, Necati Cumali Batı Ege'yi eserlerinde işler Bu anlayışın savunucuları olan başlıca yazarlar Sabahattin Ali Samim Kocagöz Sadri Ertem Kemal Bilbaşar Orhan Kemal Yaşar Kemal Kemal Tahir Aziz Nesin Fakir Baykurt Talip Apaydın Dursun Akçam Necati Cumali Mahmut Makal 3. Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Eserler Olaylar ve insanlar esas alınarak bireyin iç dünyası yani bireyin psikolojik yönü ön plana çıkarılır. Psikolojik roman ve öyküde, bireyin iç dönüşümünü ve manevi olarak yeniden doğuşunu işlerler. "Olay" ikinci planda kalır. Bireyin ruh hali ve iç çatışmaları psikolojik tasvirlerle anlatılır. Romanlarda geçmiş ile yaşanılan an çatışması işlenir. Yazarlar, eserlerinde özellikle bilinç akışı, iç konuşma tekniklerini kullanır. Yer yer tasavvufa değinirler. Bireyin iç dünyasını esas alan sanatçılar Peyami Safa Ahmet Hamdi Tanpınar Abdülhak Şinasi Hisar Tarık Buğra Samiha Ayverdi Mustafa Kutlu Halikarnas Balıkçısı 4. Modernizmi Esas Alan Eserler Modernizmi esas alan yapıtlarda geleneksel anlatım ve yapı reddedilir. Modernizm kısaca, "geleneksel olanı reddetme tavrı" olarak tanımlanır. Modernizmin doğuşunda I. ve II. Dünya Savaşı'nın insanlar üzerindeki yıkıcı etkisi rol oynar. Duygu, düşünce ve davranışlarıyla insanın karmaşık bir varlık olduğu kabul görür. Huzursuzluk üzerine kurulan hayatlar, kişinin bunalımları ve toplumla çatışmaları, bireysel yalnızlık, topluma sırt çevirme, eserlerde işlenen ana konular olur. Roman ve hikâyelerde alegorik anlatım, çağrışım ve şiirsel anlatım benimsenir. Modernist yazarlar gerçeklik, düş, bilinç ve bilinçaltını yoğurarak eserlerini oluştururlar. İnsanın geleneklere başkaldırması ve toplumdan kaçışı ele alınır. Bilinç akışı, iç konuşma ve iç diyalog gibi teknikler kullanılır. Modernist romanda geleneksel roman anlayışında yer alan neden-sonuç ilişkisi ortadan kalkar. Romanın en başta başlaması veya belirli şekilde sonlanması kuralına bağlı kalınmaz. Modernist yazarlar Kafka, Camus, Sartre'nin varoluşçuluk akımından etkilenirler. Modernizmi esas alan başlıca yazarlarımız Haldun Taner Sait Faik Abasıyanık Yusuf Atılgan Vüs'at O. Bener Bilge Karasu Attila İlhan Nezihe Meriç Adalet Ağaoğlu Rasim Özdenören Ferit Edgü Füruzan Oğuz Atay Orhan Pamuk Latife Tekin Pınar Kür Oktay Akbal İnci Aral Ayşe Kulin Selim İleri Hasan Ali Toptaş İhsan Oktay Anar Nazlı Eray Ayla Kutlu Elif Şafak Tomris Uyar Tahsin Yücel Oya Baydar B. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda Göstermeye Bağlı Metinler Tiyatro Türkiye'de modern anlamda tiyatro "Darülbedayi"nin kurulmasıyla başlar. Muhsin Ertuğrul, tiyatronun ülkemizde çağdaş bir hüviyete kavuşmasında ilk ve en önemli katkıyı sunar. Cumhuriyet'in ilkelerini halka aktarmada tiyatro bu dönemde bir araç olarak görülür. Cumhuriyet Dönemi'nde tiyatro yaşamı olduğu gibi değil görünmeyen iç yüzüyle yansıtır. Kadın oyuncuların sayısı ve etkinliği artmaya başlar. Çocuk tiyatrosu ile ilgili çalışmalar yapılır. Tiyatroda Batı modeli benimsenir. Tiyatronun kurumsallaşmasında büyük merhaleler kaydedilir. Aile trajedileri, gelenekler, büyük şehirlere göçün oluşturduğu olumsuzluklar, toplumda mevcut adaletsizlikler, Osmanlılardaki yanlışlıklar ve daha sonraki yıllarda işçi sorunları tiyatrolarda konu olarak işlenir. Cumhuriyet Dönemi Türk tiyatrosunda oyun yazarlığı büyük bir gelişme gösterir. Sade ve anlaşılır bir dil tercih edilir. Nazım-nesir karışık oyunlar yazılır. Geleneksel ile modern tiyatronun özelliklerinin birlikte yer aldığı tiyatro eserleri ortaya konur. Cumhuriyet Dönemi tiyatrosuyla absürt ve epik tiyatro türlerinden yararlanma yoluna gidilir. Tiyatro türünde ön plana çıkanlar Orhan Asena Refik Erduran Recep Bilginer Turan Oflazoğlu Güngör Dilmen Turgut Özakman Cevat Şakir Başkut Tarık Buğra Haldun Taner C. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda Öğretici Metinler Cumhuriyet Dönemi ile birlikte deneme, gezi, günlük, söylev, anı ve mülakat türü büyük bir gelişme gösterir. Bu türler bir nevi bu dönemde tanınmıştır, denilebilir. Günlük konuşma dilinden yararlanılır. Açık, sade ve anlaşılır bir dil kullanılır. Arapça ve Farsça sözcüklere çok az yer verilir. Yazarlar, öncelikle geniş kitlelere ulaşmayı amaçlarlar. Bu devrin öğretici metinlerinde edebi sanatlar, süslü ve kinayeli anlatım çok az yer bulur. Dolambaçlı anlatımdan uzaklaşıldığı için dil daha çok göndergesel işlevde kullanılır. Somut ve nesnel anlatım esas alınır. Öğretici metinlerde ön plana çıkanlar Nurullah Ataç Suut Kemal Yetkin Sabahattin Eyüboğlu Mehmet Kaplan Salah Birsel Cemil Meriç Pertev Naili Boratav Eflatun Cem Güney Şevket Süreyya Aydemir Şevket Rado İskender Pala Nihat Sami Banarlı İsmail Habip Sevük Ayrıca bakınız Saf Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir 2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir 3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir Memleketçiler 4. Birinci Yeni Garipçiler 5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler 6. Maviciler 7. Hisarcılar 8. İkinci Yeni Şiiri Sonrası İkinci Yeni Sonrası Toplumcu Şiir Sonrası Türk Şiiri 11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler Hikâye-Roman Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler Tiyatro Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler SONER HOCA İLE TÜRKÇE / EDEBİYAT İçeriğe git CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI EDEBİYAT > BATI ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATIMODERN DÖNEM > CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI TARİH İÇİNDE TÜRK EDEBİYATIEDEBİYAT-TARİH İLİŞKİSİEDEBİYAT-DİN İLİŞKİSİTÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERE AYRILMASIÖZET OLARAK TÜRK EDEBİYATI DÖNEMLERİTÜRKÇENİN TÜRK DİLİNİN TARİHÎ GELİŞİMİTÜRKLERİN KULLANDIĞI ALFABELERİSLAMİYET ÖNCESİ DESTAN DÖNEMİDESTAN DÖNEMİSÖZLÜ EDEBİYATSÖZLÜ EDEBİYATŞİİRDESTANYAZILI EDEBİYATYAZILI EDEBİYATKÖKTÜRK YAZITLARIUYGUR METİNLERİİSLÂMİ DÖNEM DİN DÖNEMİİSLÂMİ DÖNEM DİN DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATIGEÇİŞ DÖNEMİİSLÂMÎ DÖNEMDE İLK ÜRÜNLERKUTADGU BİLİGDİVANÜ LÜGÂTİ’T-TÜRKATEBETÜ’L-HAKAYIKDİVAN-I HİKMETANADOLU’DAKİ İLK ÜRÜNLERGENEL BİLGİTASAVVUFDEDE KORKUT HİKÂYELERİBATTALNAMEDÂNİŞMENTNÂMESALTUKNAMEGAZAVATNAMEMENAKIBNAMEMESNEVİLERTASAVVUFİ METİNLERNASRETTİN HOCA FIKRALARIFÜTÜVVETNAMEKİTAB-I SİYER-İ NEBİMÜNTAHAB-I ŞİFÂHAMZANAMEDİVAN EDEBİYATI / DİVAN ŞİİRİDİVAN ŞİİRİ / DİVAN EDEBİYATIDİVAN EDEBİYATI İLGİLİ KAVRAMLARDİVAN EDEBİYATINDA AKIMLARŞAİR PADİŞAHLARDİVAN EDEBİYATI / NESİRDİVAN NESRİTEZKİRETARİHSEYAHATNAMESEFARETNAMEMEKTUPSİYASETNAMEİLMÎ ESERLERDİNÎ ESERLERDİĞER TÜRLERHALK EDEBİYATI / HALK ŞİİRİHALK ŞİİRİ / HALK EDEBİYATIANONİM ORTAK HALK EDEBİYATIÂŞIK TARZI HALK ŞİİRİDİNÎ TASAVVUFÎ TÜRK ŞİİRİHALK HİKÂYELERİYÜZYILLARA GÖRE SANATÇILAREDEBİYATIMIZDA İLKLERDÜNYA EDEBİYATINDA İLKLERTANZİMAT EDEBİYATITANZİMAT EDEBİYATITANZİMAT EDEBİYATINDA ŞİİRTANZİMAT EDB. HİKÂYE VE ROMANTANZİMAT EDEBİYATINDA TİYATROTANZİMAT EDEBİYATINDA GAZETETANZİMAT EDEBİYATINDA TENKİTSERVETİ FÜNUN EDEBİYATISERVET-i FÜNÛN DERGİSİSERVET-İ FÜNUN EDEBİYATISERVET-İ FÜNUN ŞİİRİSERVET-İ FÜNUN HİKÂYE ve ROMANISERVET-İ FÜNUN TİYATROSUSERVET-İ FÜNUN’DA TENKİDDEKADANLIK TARTIŞMASIBAĞIMSIZLARFECR-İ ATİ EDEBİYATIFECR-İ ATİ EDEBİYATIFECR-İ ATİ ŞİİRİFECR-İ ATİ BEYANNAMESİMİLLİ EDEBİYATMİLLİ ED ÖNCESİ DÜŞÜNCE AKIMLARIMİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNİN OLUŞUMUGENÇ KALEMLER DERGİSİMİLLİ EDEBİYAT GENEL ÖZELLİKLERİMİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ DİL ANLAYIŞIYENİ LİSAN HAREKETİYENİ LİSAN MAKALELERİMİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİ ŞİİRİMİLLİ ED. ŞİİRİNİN SINIFLANDIRMASIBEŞ HECECİLERSAF ÖZ ŞİİR ANLAYIŞINA ÖZGÜ ŞİİRHALKIN YAŞAMA TARZINI VE DEĞERLERİNİ YANSITAN ŞİİRLER MANZUMELERMİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE HİKÂYEMİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE ROMANMİLLİ EDEBİYAT DÖNEMİNDE TİYATROMEMLEKET EDEBİYATIMİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ EDEBİYATINEV YUNANİLİK Havza EdebiyatıNAYİLİK – NAYİLER NESL-İ ATÎCUMHURİYET EDEBİYATINI ŞEKİLLENDİREN TARİHİ VE SOSYAL GELİŞMELERCUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ OLUŞUMUCUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ GENEL ÖZELLİKLERİCUMHURİYET DÖNEMİNDE ÖĞRETİCİ METİNLERCUMHURİYET DÖNEMİNDE SOHBETCUMHURİYET DÖNEMİNDE FIKRACUMHURİYET DÖNEMİNDE ELEŞTİRİCUMHURİYET DÖNEMİNDE COŞKU VE HEYECANI DİLE GETİREN METİNLERCUMHURİYET DÖNEMİNDE ŞİİRÖZ ŞİİR SAF ŞİİR ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİRYEDİ MEŞALECİLER VE ÖZELLİKLERİSERBEST NAZIM VE TOPLUMCU ŞİİRMİLLÎ EDB ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ŞİİRHİSARCILARGARİP AKIMI BİRİNCİ YENİ HAREKETİTOPLUMCU ŞİİR ZEVK VE ANLAYIŞINI ÖN PLANA ÇIKARANLARGARİP ŞİİRİ DIŞINDA YENİLİĞİ SÜRDÜREN ŞİİRMAVİCİLER MAVİ AKIMI, MAVİ HAREKETİİKİNCİ YENİ ŞİİRİİKİNCİ YENİ SONRASI TOPLUMCU ŞİİR1980 SONRASI ŞİİRCUMHURİYET DÖNEMİNDE HALK ŞİİRİCUMHURİYET DÖNEMİNDE OLAY ÇEVRESİNDE OLUŞAN EDEBÎ METİNLERANLATMAYA BAĞLI EDEBÎ METİNLERHİKÂYE-ROMANCUMHURİYET DÖNEMİ’NDE HİKÂYE 1923-1940CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE HİKÂYE 1940-1960CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE ROMAN 1923-1950CUMHURİYET DÖNEMİ’NDE ROMAN 1950-1980MİLLÎ EDEBİYAT ZEVK VE ANLAYIŞINI SÜRDÜREN ESERLERTOPLUMCU GERÇEKÇİ ESERLERBİREYİN İÇ DÜNYASINI İÇ GERÇEKLİĞİ ESAS ALAN ESERLERMODERNİZMİ ESAS ALAN ESERLERPOSTMODERNİZM VE POSTMODERN ESERLERİN ÖZELLİKLERİFANTASTİK EDEBİYAT FANTEZİ EDEBİYATIFANTASTİK ROMANBÜYÜLÜ / BÜYÜLEYİCİ / FANTASTİK GERÇEKÇİLİKGÖSTERMEYE BAĞLI EDEBÎ METİNLERTİYATRO METİNLERİ DRAMA METİNLERİCUMHURİYET DÖNEMİ’NDE TİYATROCUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK TİYATROSUNUN GELİŞİMİCUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK TİYATROSU GENEL ÖZELLİKLERİ Oluşturulma Tarihi Eylül 25, 2020 1833Türk Edebiyatı, bulunduğu dönem ve özelliklerine bakılarak bazı gruplara ayrılmıştır. Günümüze en yakın dönem de Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki, bu dönemin şairleri kimlerdir, şiir ve hikaye örnekleri nelerdir? İşte Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatının özellikleri hakkında detaylı edebiyatındaki akımlar özellikle Osmanlı Devleti’nin son zamanlarında yurt dışına gönderilen aydınlar ile başlamıştır. Bu aydınların Avrupa devletlerinden öğrendiği yenilikler toplumda edebiyatın dönemlere ayrılmasını sağlamıştır. Cumhuriyet dönemi de bunlar arasında yer almaktadır. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı, 1923 ile 1940 yılları ve 1940’dan sonrasını kapsamaktadır. Cumhuriyet’in ilanından hemen sonra başlayan bu akım, çağdaş anlayışlarla kendisini geliştirmiştir. Kurtuluş Savaşı’nın vermiş olduğu etki sebebiyle Anadolu’ya ve buradaki halkın özelliklerine ağırlık verilmiştir. Cumhuriyet Dönemi Şairleri Cumhuriyet döneminin en ünlü şairleri “Beş Hececiler” olarak nitelendirilmektedir. Beş Hececi şairler; F. N. Çamlıbel, Y. Z. Ortaç, E. B. Koryürek, H. ve O. S. Orhon olarak sıralanmaktadır. Milli edebiyat akımının savunucusu olan bu şairler, şiirlerini hece vezni kullanarak oluşturmuştur. Şiirde sadeliği savunmuş ve süsten de uzak durmuşlardır. Şiirlerde genellikle; vatan sevgisi, kahramanlık ve yurt güzelliklerine değinilmiştir. Bu dönem şairlerinin mısrayı dörtlükten farklı biçimlerde oluşturma denemeleri görülmektedir. Bu kapsamda, nesir cümleleri şiirde kullanılmış ve dizeler düz yazı söz diziliminde oluşturulmuştur. Cumhuriyet dönemi edebiyatının ilerleyen dönemlerinde kendilerinin “Yedi Meşaleciler” olarak isimlendiren bir şair topluluğu da ortaya çıkmıştır. Bu şairler Beş Hececileri, gerçeklik dışında memleket edebiyatı anlayışını savundukları için suçlamışlardır. Yedi Meşaleci şairler; Muammer Lütfi Bahşi, Vasvi Mahir Kocatürk, Ziya Osman Saba, Sabri Esat Siyavuşgil, Cevdet Kudret Solok, Yaşar Nabi Nayır ve Kenan Hulusi Koray’dır. 1940 yılından sonra ise edebiyatta yeni akımlara başlanmış; Birinci ve İkinci Yeniler olmak üzere farklı şair grupları ortaya çıkmıştır. Birinci yeni hareketinde; Orhan Veli Kanık, Cevdet Anday ve Oktay Rıfat Horozcu yer almıştır. İkinci Yeniler’de ise; Turgut Uyar, İlhan Berk, Edip Cansever, Cemal Süreye ce Ece Ayhan yer almaktadır. Cumhuriyet Dönemi Şiirleri Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı kendi akımında unutulmaz şiirler vermeyi başarmıştır. Buna göre dönemin ilk senelerinde ve sonrasında verilen ünlü eserler aşağıdaki gibi sıralanmaktadır. - Han Duvarları, Çoban Çeşmesi Faruk Nafiz Çamlıbel - Akından Akına, Bir Rüzgar Esti Yusuf Ziya Ortaç - Miras ve Güneşin Ölümü Enis Behiç Koryürek - Baykuş, Cenk Duyguları Halit Fahri Ozansoy - Fırtına ve Kar, Peri Kızı ve Çoban Orhan Seyfi Orhon Cumhuriyet Dönemi Hikayeleri Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında hikaye gelişimi 1940 öncesi ve sonrası olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. İlk dönemde verilen hikayeler gözleme dayalı bir gerçeklik sunmaktadır. Realizm ön plandadır ve bağımsız bir tür olarak kabul edilmektedir. Hikaye türünde verilen dönem eserlerinde özellikle toplumsal sorunlar dile getirilmiştir. 1940 sonrası hikayelerde ise konu çeşitliliğinde artış yaşanmıştır. Bu dönemde Anadolu’daki yaşam tarzına ağırlık verilmiştir. Toplumsal konuların yanında kişisel konular da hikayelere taşınmıştır. Cumhuriyet Dönemi Özellikleri Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında fark edilebilir özelliklere sahip eserler üretilmiştir. Bu eserlerin belli başlı özellikleri aşağıdaki gibi sıralanmaktadır. - Gerçekçi bir anlayış kabul edilmiş ve toplumcu bir karakter ortaya çıkarılmıştır. - Yazı ve konuşma dilindeki farklılık ortadan kaldırılmış ve sade bir anlatıma yönelim sağlanmıştır. - Aruzun yerini hece ölçüsü almıştır. - Şiirlerde günlük konuşma dili işlenmiştir. - Şiir, hikaye ve romanda önemli gelişmeler kat edilmiştir.

cumhuriyet dönemi edebiyatı genel özellikleri